نرم افزار آموزش مغز
2013-11-16
PMT(مدیریت رفتار های والدین)
2013-12-22

پردازش­حسي در کودکان

آن­چه شما نياز داريد كه درباره كودكان و جوانان با مشكلات پردازش­حسي بدانيد

اطلاعاتي براي والدين و پرستاران

 

استان حساس

استان يك پسر 9 ساله است كه به نظر مي رسد به وسيله هر چيزي ناراحت می شود. هر روز يك مبارزه و كشمكش بین استان و والدينش در جریان است. مواقع صرف غذا به خاطر اينكه استان به غذا ناخنك مي زند، مشكلاتی پیش می آید. لباس پوشيدن او خسته كننده است و وقت زيادي مي گيرد، زيرا استان نمي تواند درزهاي    لباس هايش را تحمل كند. بنابراين، والدين او زماني كه لباس هاي مورد علاقه ي او را پيدا مي كنند چند نمونه از همان را خريداري مي كنند. در مدرسه، استان به زحمت در كلاس درس مي نشيند و توجه مي كند. اگر ساير بچه ها به حريم شخصي او وارد شوند يا تصادفاً او را لمس كنند، او يا عصباني مي شود يا گريه     مي كند. در وقت خواب، والدين او از وارد كردن او براي مسواك زدن دندان هايش و شستن صورتش خسته     مي شوند. استان قبلاً به وسيله تعدادي متخصص سلامت ديده شده است، اما هيچ كمكي نكرده است. بنابراين واقعاً مشكل واقعي استان چيست؟ آيا او فقط سعي     مي كند مشكل ساز باشد؟ آيا والدين او مقصر هستند؟ يا بعضي چيزهاي ديگر است؟

 

پردازش حسي چيست؟

ما هميشه اطلاعات را از طریق چشم ها، گوش ها، بدن و پوست دريافت مي كنيم، که به اين “ورودي حسي” گفته  مي شود. تمامي اعصاب بدنمان اطلاعات را مي گيرند و همزمان آن را پردازش مي كند (بگوييد اين به چه معني است).

همانطور كه شما اين مطلب را مي خوانید، آن را پردازش مي كنيد و معنايي از ورودي حسي مي سازيد:

–        ورودي بصري يا  بينايي: كلماتي كه شما در اين صفحه مطالعه مي كنيد.

–        ورودي سمعي يا شنيداري: صداهاي پس زمينه كه شما سعي مي كنيد در حين خواندن از آن ها چشم پوشي كنيد.

–        ورودي وابسته به حس بساوايي يا لامسه: حس كردن كاغذي كه شما نگه داشته ايد، صندلي كه روي آن نشسته ايد و لباس هايي كه پوشيده ايد.

–        ورودي بويايي: بوي پخت و پز شام يا عطري كه شما بر تن زده ايد.

–        ورودي چشايي: آدامس نعنايي كه شما مي جويد.

–        ورودي حركت (جنبش): این ورودی 2 قسمت دارد: حس كردن موقعيتمان در فضا (حس عمقي) و حس كردن سنگيني (ورودي دهليزي). همانطور كه شما مطالعه مي كنيد. اين ورودي با تكيه بر بازوها و ضربه زدن با پاهايتان احساس خواهد شد. 

حواس ما همگي با هم كار مي كنند تا به ما اجازه دهند كه فعاليت هاي روزانه را انجام دهيم. زماني كه ما به وان حمام قدم بر مي داريم، ما از حواس؛ حركتي، لامسه، و بينايي استفاده مي كنيم. اين موضوع آن قدر خودكار مي شود كه ما حتي درباره آن فكر هم نمي كنيم. زماني كه ما مي توانيم ورودي هاي حسي را خوب پردازش كنيم. اعصاب و مغز ما اين ورودي را بدون تلاش كنترل مي كنند. ما به طور طبيعي احساس مي كنيم و آرام، هوشيار، متمركز و آماده براي يادگيري، كار و يا بازي هستيم.

حساسيت بيش از حد (حساسيت زياد)

بيش از ديگران حساس مي شوند.

هماهنگي حركتي: ماهيچه هاي زيادي به خوبی با هم كار مي كنند تا يك كار را انجام دهند (مثل دوچرخه سواري).

سيستم عصبي: شامل مغز، نخاع و اعصاب كه حواس، حركت و تفكر ما را كنترل مي  كند.

خود تنظيمي: سطح مناسب هشياري را براي انجام كاري كه در دست انجام است نگه مي دارد.

ورودي حسي يا تحريك: اطلاعاتي كه ما از طريق حواسمان مي گيريم.

مشكلات پردازش حسي چه هستند؟

چرا احساس هاي طبیعی براي هر فردي متفاوت است. بعضي از ما چيزهاي آرام را دوست دارد. بعضي از ما يك صداي كوچك يا فعاليت را ترجيح مي دهد، بقدري كه خسته شويم. معمولاً اين به كاري بستگي  دارد كه درحال انجام آن هستيم. كودكان و جوانان داراي مشكلات پردازش حسي در تفسير اطلاعات دريافتي از حواسشان مشكل دارند (مغز آن ها اطلاعات را بد تفسير مي كند يا تحريف مي كند). بنابراين، واكنش هاي آن ها به احساسات روزانه مي تواند بسيار قوي يا ضعيف باشد. و آن ها را در نگه داشتن سطح مناسب هشياري براي انجام كارهاي در دست انجام با مشكل مواجه کند (خود تنظيمي).

مشكلات پردازش حسي مي تواند خود به خود و يا با شرايطي ديگر رخ دهد نظير:

  • اختلال نقصي توجه بيش فعالي ADHD))
  • اختلالات رشدي
  • ناتواني هاي يادگيري
  • طيف اختلالات اوتيسم (ASD)

 

چند كلمه پيرامون تشخيص…

 

در حال حاضر، پزشك هايي كه درباره مشكلات پردازش حسی آگاهي دارند، زياد نيستند. تعدادي از متخصصان سلامت كار مي كنند تا اين مشكلات رابه عنوان وضعيتي به نام “اختلال پردازش حسي – نظارتي” تشخيص بدهند. اما تحقيقات بيش تري قبل از اين كه مشكلات پردازش حسي بتوانند به عنوان يك تشخيص رسمي مطرح شونه، نياز است.

انواع شايع مشكلات پردازش حسي عبارتند از:

1- حساسيت حسي (حساسيت بيش از حد)

كودكان داراي حساسيت حسي زياد، سيستم عصبيشان خيلي آسان يا خيلي سخت چيزها را احساس مي كنند. آن ها بيش از حد با اطلاعات حسي مواجه مي شوند. براي اين كودكان، همه چيز خيلي بلند، خيلي سريع و يا خيلي روشن احساس مي شود.

جنگ، گريز يا پاسخ سرد (بی تفاوتی)

زماني كه كودكان با ورودي حسي مواجه مي شوند به 3 طريق عكس العمل نشان مي دهد:

جنگ: تحريك پذيرشدن، خشمگين، كج خلقي يا پرخاشگري.

گريز: عصبي شدن، مضطرب، دستپاچه شدن، اجتناب ازموقعيت.

بي تفاوتي: يكي از واكنش هاي حسي اين كودكان «خاموشی» است، به اين معنا كه حتي براي مدتي خيلي كوتاه حرف نمي زنند و هيچ حركتي انجام نمي دهند.

 

مشكلات هماهنگي حركتي

 

مشكلات پردازش اطلاعات حسي هم چنين مي توانند مشكلاتي در جهت هماهنگي حركتي ايجاد كنند. به عنوان مثال، كودكي كه حس لامسه ضعيفي دارد، سيستم لامسه او اطلاعات صحيح را به مغز او نمي فرستد. همچنین، شايد لمس دقيقي ندارند يا جاي درستي را لمس نمي كند. به همين دليل است كه بسياري از كودكان با مشكلات پردازش حسي ناشي و بي دست و پا به نظر مي رسند. هم چنين شايد آن ها در بالا رفتن از پل ها، اسكيت بازي يا دوچرخه سواري مشكل داشته باشند.

 

انواع مختلف حسي «حساسيت بيش از حد»:

لامسه/ بساوايي: اين كودكان به راحتي با حس لامسه درگير مي شوند، به عنوان مثال به وسیله:

  • مارك هاي روي لباس
  • بافت هاي غذايي كه يا خيلي خمير مانند و يا خيلي ترد هستند (اين كودكان ممكن است ناخنك زن باشند)
  • لمس شدن به وسيله ديگران، به خصوص اگر غير منتظره باشد.

بينايي: كودكان داراي حساسيت بينايي زياد به آساني بيش از حد به وسيله عوامل زیر تحريك مي شوند:

  • نور مهتابي يا چراغ هاي روشنايي
  • جاهايي كه محرك ديداري زياد است، مثل كلاس هاي شلوغ، مراكز خريد يا نمايشگاهها

دهليزي (وستيبولار): كودكان داراي اين نوع از حساسيت، حركت را خيلي با شدت احساس مي كنند و احساس مي كنند همه چيز “خيلي سريع” مي رود. آن ها شايد:

  • به راحتي در ماشين دچار بيماري شوند
  • ترس از فعاليت هايي كه درآن پايشان از زمين برداشته مي شود (مثل بالا رفتن ازنردبان يا وسايل پارك)

شنيداري (سمعي): اين كودكان به آساني به وسيله هر صدايي ناراحت مي شوند شامل:

  • وسايل خانه (مثلاً جاروبرقي يا ماشين چمن زني)
  • سوار شدن در يك اتوبوس مدرسه كه شلوغ است
  • انجمن هاي كلاسي يا مدرسه

اين كودكان امكان دارد حتي براي مخفي كردن ساير صداهاي ناراحت كننده، صداهايي را ايجاد كنند.

2- جویای حسي

كودكان جویای حسي، تحريك حسي زيادي را میطلبند، و  به نظر مي رسد که آن ها تمايلی به پايان دادن تحريك حسي نداشته باشند. به عنوان مثال ممكن است آن ها به دنبال:

–        تحريك حركتي به وسيله تکان خوردن روي     صندلي هايشان

–        تحريك دهاني (دهان) به وسيله جويدن پيراهنشان

آن هايي كه نمي توانند نيازهاي حسي خود را برآورده كنند ممكن است از «خسته شدن» شكايت كنند.

3- پاسخدهي حسي پایین

كودكاني كه پاسخدهاي حسي پایینی دارند، ساكت و منفعل به نظر مي رسند. همچنین، به نظر مي رسد كه  آنها انرژي يا انگيزه اي درطول فعاليت هاي روزمره ندارند. اين كودكان ممكن است به ورودي هاي حسي خيلي بيش تري براي احساس كردن طبیعی و آماده شدن براي كار و يادگيري نياز داشته باشند.

كودكان ممكن است دريابند كه براي تمركز روي تكاليف مدرسه آسان تر است؛ اگر  آن ها:

  • داشتن اندكي تمرين قبل از  نشستن پشت ميز كار
  • داشتن فرصت هاي زياد براي فعاليت، يادگيري   سر فصل ها

ياد آوري! كودكان مي توانند يك تركيبي ازحساسيت حسي و پاسخدهي پایین داشته باشند. به عنوان مثال، يك كودك ممكن است به لمس حساس باشد. اما حساسيت حركتي را نداشته باشد. همچنين، ممكن است همه چيز روز به روز تغيير كند. يك كودك ممكن است يك روز به یک چیز خيلي حساس باشد اما روز بعد نسبت به همان چيز حساس نباشد.

 

كمك به كودكان و جوانان با مشكلات پردازش حسي

كودكان داراي مشكلات پردازش حسي با خود نظم دهي مشكل دارند، اين به معني كه نگه داشتن سطح مناسب هشياري براي انجام كارهاي در دست انجام است.

3 حالت از هشياري وجود دارد كه به وسيله درمانگران حرفه اي “ماري سو ويليامز” و “شري شلنبرگر” در كتابشان به نام “سيستم حركتي شما چگونه است، يك راهنمايي هشيارانه براي خود نظم دهي” شرح داده شده است.

 

 

3

2

1

               تحریک پذیری زیاد

 بيش از حد نگران، عصباني، خارج از كنترل برانگيختگي زياد که به سختي تمركز مي كنند

نرمال

آرام، هشيار، متمركز و آماده براي بازي و يادگيري

تحریک پذیری پایین

 خواب آلود،      بي حال، تنبل، به سختي تمركز مي كنند

 

 

 


 

 

سيستم حركتي داراي تحريك پذیری خيلي بالايي است.

سيستم حركتي نرمال است.

سيستم حركتي داراي تحريك پذیری خيلي پاييني است.

يك كودكي كه داراي تحريك پذیری بالاست ورودي حسي خيلي زيادی دريافت      مي كند. او به تحريك كم يا ورودي آرامش بخش نياز دارد.

كودكي كه «نرمال» است تنها ميزان مناسبي از ورودي حسي را دريافت مي كند

كودك دارای تحریک پذیری پایین به تحريك هاي حسي بيش تري نياز خواهد داشت براي احساس كردن طبيعي.

براي مثال، يك كودك داراي تحريك پذیری بالا شايد نياز داشته باشد به:

– حركت كم براي احساس كردن درست

– صداي كم براي احساس كردن درست

– لمس كم (يا لمس كردن آرامش بخش) براي احساس كردن درست.

چه بايد كرد

 

همين كار را انجام دهيد.

به عنوان مثال يك كودك داراي تحريك پذیری پايين ممكن است نياز داشته باشد به:

– حركت بيش تر براي احساس كردن درست

– صداي بيش تر براي احساس كردن درست

لمس بيشتربراي احساس كردن درست.

 

چه بايد كرد

 

 

چه بايد كرد

– كاهش دادن تحریک حسي

– استفاده از راهبردهاي آرامش بخش

 

– افزايش دادن تحريك حسي

– استفاده از راهبردهاي آرامش بخش

 

اگر فكر كنيم كه كودكمان مشكلات پردازش حسي دارد چه كاري بايد انجام دهيم؟

شروع با رساندن كودكتان به پزشك خانواده (يا پزشك متخصص اطفال) براي بررسي هر مشكل پزشكي. به ياد داشته باشيد كه پزشكان زيادي ممكن است از مشكلات پردازش حسي آگاه نباشند.

گام بعدي ارزيابي به وسيله يك روانشناس حرفه اي خواهد بود. روانشناس حرفه اي با شما و كودكتان ملاقات خواهد كرد و درباره موارود زیرسوال مي كند :

علائم فعلي و كاركرد –  رشد كودكتان و الگوهاي حسي – چگونگي تحت تأثير قرار گرفتن فعاليت هاي روزمره كودكان به وسيله مشكلات پردازش حسي

روانشناس حرفه اي هم چنين ممكن است:

  • مشاهده كند كه كودكتان چگونه حركت مي كند و به ورودي حسي واكنش نشان مي دهد.
  • بعضي از آزمون ها را از كودكتان بگيرد.

جايي براي يافتن كمك.

 

پيدا كردن يك روانشناس حرفه اي:

مطلب خصوصي: بعضي از روانشناس حرفه اي در كلنيك خودشان يا به صورت گروهي كار مي كنند.

مديران مدرسه: شايد براي كودكتان میسر باشد که از طريق مدرسه يك روانشناس حرفه اي را ببيند. از مدرسه كودكان سؤال كنيد كه آيا اين امكان دارد يا خير.

براي اطلاعات بيش تر روي منابع به روز شده، از جمله درمانگاه هاي حرفه اي در مطلب خصوصي اين سايت را ببينيد http://www.payvandravan.ir/ و يك جستجو براي اختلال پردازش حسي انجام دهيد.

يك روانشناس حرفه اي مي تواند به كودكتان براي يادگيري راههاي “خود نظم دهي” كمك كند. كودكان و جوانان مي توانند ياد بگيرند كه تشخيص دهند چه زماني داراي آستانه تحريك پايين، نرمال و يا بالا هستند. و آنها مي توانند يادبگيرند كه در هر موقعيت چه كاري انجام دهند. برنامه هايي براي كودكان و جوانان داراي مشكلات پردازش حسي اغلب شامل:

راههايي براي مطابقت دادن محيط كودك، مثل:

  • يافتن يك جاي آرام در كلاس براي نشستن يك كودك با حساسيت حسي
  • كندن بر چسب ها ومارکهای لباس براي كودك حساس به لمس
  • يادگيري نشانه هايي كه كودكان داراي تحريك زياد دارند و دادن محيطي آرام به كودك، جايي كه او مي تواند درآن آرام گيرد.
  •  

پيشنهاد هايي براي تعامل:

براي مثال، استفاده از رويكردهاي چند حسي براي كودكي كه براي تمركز به ورودي حسي زيادي نياز دارد:

  • صحبت كردن، آواز خواندن، يا پخش موسيقي
  • استفاده از تصوير يا اجازه دادن به كودك براي نقاشي كردن
  • اجازه دادن به بازي كردن (دستكاري) مثلاً بازی با توپ فشار

 

آرامش بخشی منظم يا فعاليت هشيارانه:

آرامش بخشی منظم يا فعاليت هاي هشيارانه مي توانند به برنامه روزانه كودك اضافه شوند تا به كودك براي داشتن يك احساس طبيعي كمك كند. اين ممكن است شامل:

  • پريدن روي يك ترامپولين كوچك (توري كه در آكروبات از آن استفاده مي شود) در صبحگاه براي كمك كردن به بيدار شدن.
  • انجام برخي كارهاي عضلاني سنگين براي آرام شدن قبل از رفتن به دندانپزشكي.

حساسيت هاي حسي و راهبردهايي با جزئيات.

اين بخش به شما اطلاعات جزئي زيادي درباره تفاوت هاي انواع حساسيت حسي و راههاي كمك به آن مي دهد.

حساسيت بيش از حد شنوايي

شنوايي من مثل داشتن يك سمعك با كنترل صداست كه روي صداي بلندگير كرده است. اگر دانش آموز به وسيله صداهاي بلند (از طريق مغز ) مثل يك موتور جت احاطه شده باشد. براي او توجه كردن در كلاس درس غير ممكن است.

(دكتر تمپل گراندين)

كودكان با حساسيت حسي:

  • به آساني به وسيله صداهاي بلند پريشان       مي شوند.
  • ممكن است از طریق پنهان كردن ساير صداها از طريق ايجاد صدا، خود را تطبيق دهند (مثلاً زمزمه كردن در حاليكه در يك جمعيت زياد با صداي بلند هستند)
  • پوشيدن گوش ها يا واكنش  نشان دادن با     پاسخ هاي جنگ (عصبانيت) و گريز( ترس و صرف نظر كردن) به صداهاي بلند

 

شما به این وسيله مي توانيد كمك كنيد:

  • كاهش سطح صدا، خاموش كردن راديو، تلويزيون و كامپيوتر. به قدري تغيير ايجاد كنید كه اتاق كودكتان آرام شود.
  • انجام دادن فعايت هاي پر سرو صدا زماني كه كودكتان در اطراف شما نيست. سعي كنيد جارو كردن و چمن زني را براي زماني برنامه ريزي كنيد كه كودكتان بيرون از خانه است. يا اينكه به كودكتان اجازه دهيد بداند كه شما نياز داريد اين كارها را از قبل انجام دهيد.
  • اجازه دهيد كودكتان از گوشبند يا محافظ شنيداري زماني كه ضروري است استفاده كند.
  • اجازه دهيد كودكتان با يك دستگاه پخش mp3 به موسيقي گوش دهد (تا زماني كودكتان مي تواند صدا را كنترل مي كند)
  • استفاده از صداي آرامش بخش يا موسيقي آرامش بخش اگر كودكان مشكل خوابيدن دارد.

 

در مدرسه مي توان كمك كرد از طریق:

  • نشاندن دانش آموز دور از منابع صدا (مثلاً دور از در كلاس)
  • استفاده  از گوشنبد يا هدفون براي موسيقي در اتوبوس هاي پر سرو صداي مدرسه. بعضي از مدارس ممكن است ميني بوس هايي براي دانش آموزان شلوغ داشته باشند.
  • يك مكان خلوت زماني كه كودك احساس مي كند درگيری حسي پيدا كرده است.
  • اجازه دهيد قبل از انجام هر تست كودك را نسبت به آن آگاه كنيد
  • پيشنهاد دادن مكاني ساكت براي رفتن به آن جا در هنگام اجتماعات مدرسه

 

حساسيت لمسي:

كودكان با حساسيت لمسي:

  • به آساني به وسيله تماس آرام غير منتظره دچار ناراحتي مي شوند.
  • ممكن است نخواهد لمس شود.
  • به دنبال حريم شخصي بيش تر يا يك حباب شخصي بزرگتر از سايرين خواهد بود.
  • ممكن است در مدرسه با ساعات تفريح در صف، يا در جاهاي شلوغ نظير تالارهاي ورودي و اتوبوس ها مشكل داشته باشد.
  • ممكن است با لباس هايي نظير كلاه، دستكش، مشكل داشته باشند. والدين ممكن است در يابند، زمانیكه آن ها لباس هاي مورد علاقه كودكشان را پيدا مي كنند چند دست اضافه خريداري كنند.
  • براي اين كودكان مراقبت از مو، شستن صورت و مسواك زدن دندان ها مشكل است.
  • ممكن است ناخنك زن باشند زيرا آن ها بعضي مواد غذايي را دوست ندارند.

شما به این وسيله مي توانيد كمك كنيد:

با استفاده از لمس فشار عميق که واقعاً مي تواند آرامش بخش باشد.

در مدرسه مي توان كمك كرد اگر يك كودك:

  • يك جليقه سنگين پوشيده است.
  • داشتن يك كوله پشتي (در حالت ايده آل 10 درصد از وزن بدن دانش آموز). داشتن يك بزرگسال براي كمك كردن به دانش آموز در موقعيت استرس زا
  • داشتن فرصت براي حمل اشياء مثل كتاب
  • مي توان عضلات را به وسيله پاك كردن تخته سياه، تميز كردن ميز يا بازي كردن به كار بيندازد.
  • داشتن يك برنامه پرورش دادن با يك روانشناس حرفه اي براي جلوگيري از لمس تصادفي
  • مي توان از موقعيت هايي كه درآن کودک مي تواند به طور غير منتظره لمس شود اجتناب كرد. قرار دادن دانش آموز در جلو يا پشت يك صف شانس لمس شدن را كاهش مي دهد.
  • داشتن يك حباب شخصي بزرگ مجاز باشد.
  • از قبل بداند كه مي خواهد لمس شود.
  • مي تواند آدامس بجود. اين تحريك دهاني، فشار عميق آرامش مي دهد. مطالعات نشان داده اند كه جويدن آدامس براي يادگيري مفيد است. اين كه مدارس به دانش آموزان براي جويدن آدامس اجازه دهند مفيد است. مي تواند منابع تحريك دهاني ديگري داشته باشد اگر آدامس جويدن ممكن نيست، دانش آموزان مي توانند ني، لوله پلاستيكي، يخ، شيرين بيان، كشمش، ذرت بو داده را بجوند يا از يك بطري آب بنوشند.

حساسيت دهاني:

اين يك شكل از حساسيت حسي است كه با دهان سروكار دارد.

كودكان با حساسيت دهانی:

  • بعضي مواد غذايي را دوست ندارند.
  • از غذاهاي با رنگ، بافت و يا مزه هاي جديد اجتناب كنند.
  • از غذاهاي با بافت مخلوط اجتناب مي كنند. براي مثال، غذاهايي نظير سس ماكاروني با گوشت، تاس كباب، گوشت و تكه هاي گياهي
  • مي تواند ناخنك زن باشد با يك رژيم غذايي بسيار محدود
  • ممكن است روي درجه حرارت غذا يا نوشيدني كه استفاده مي كند حساسيت داشته باشد.

ترجيح مي دهند غذاهاي متنوعي در بشقاب به صورت جداگانه بخورند. مثلاً ابتدا تمام گوشت را مي خورند، سپس تمام سيب زميني ها، در آخر تمام نخود فرنگي ها را)

روش هايي براي استفاد از فشار عميق تسكين دهنده:

–        دادن يك پيام

–        داشتن يك حيوان خانگي كه روي پاهاي كودك بنشيند

–        جمع شدن روي نيمكت

راههايي كه شما مي توانيد كمك كنيد:

–        اگر درباره رژيم غذايي كودكتان نگران هستيد، با پزشكتان صحبت كنيد.

–        با يك درمانگر حرفه اي آموزش ديده براي آموزش “برنامه حساسيت زدايي غذايی و ” مشورت كنيد.

–        ترجيح هاي غذايي كودكتان را محترم بشماريد.

–        به تدريج غذاهاي جديد را معرفي كنيد.

–        اجازه دهيد كه كودكتان در مدرسه آدامس بجود. اين تحريك به دهان آرامش مي دهد. مطالعات نيز نشان داده اند كه آدامس جويدن همچنين مي تواند به يادگيري كمك كند. و دادن ساير منابع تحريك دهاني اگر آدامس جويدن امكان پذير نيست. كودكان مي توانند ني، لوله پلاستيكي، يخ، كشمش، ذرت بوداده بجوند يا از يك بطري آب بنوشند.

 

 

جستجوي حركت

كودكاني كه به حركت زياد براي يك احساس طبيعي نياز دارند:

  • هميشه در حال حركت هستند
  • تمايل به بهتر كار كردن زماني كه آن ها    فرصت هايي براي حركت دارند.
  • شايد در مدرسه بي قرار يا مضطرب باشند.

در مدرسه مي توان كمك كرد اگر يك كودك:

  • تا آن جا كه مي شود بتواند حركت كند (وقفه هاي حمام، كاركردن در يك موقعيت ايستاده، مأموريت در دست انجام براي معلم، يا پاك كردن تخته سياه)
  • جايگزين كردن فعاليت هاي فكري با فعاليت هاي حركتي

1- فعاليت هاي فكري براي 10 الي 20 دقيقه و پس از آن

2- فعاليت فيزيكي مثل جلسه 2 الي 5 دقيقه اي استراحت بدني (پریدن از روی یک نقطه به نقطه دیگر و به عقب پریدن سر جای خود یا بازی جک جامپینگ ، فشردن يك توپ فشار، هل دادن يك ديوار).

  • فرصت داشتن براي برقراري ارتباط فعاليت هاي فكري و حركتي (مثلاً مجبور بودن براي رفتن در طول يك تونل براي يافتن يك قطعه از پازل مورد نياز و درآخر كامل كردن كار)
  • داشتن يك صندلي مخصوص كه به او اجازه دهد به آساني بشيند يا حركت كند (مثل يك صندلي توپي يا بالشتك حركتي)
  • مي تواند از اسباب بازي هاي فشاری براي بازي در كلاس استفاده كند (مثل توپ فشار). اسباب بازي هاي فشاری بايد به گونه اي صحيح مورد استفاده قرار گيرند به طوري كه قوانين آن نياز است (پرتاب نشوند و حواس ساير دانش آموزان پرت نشود)

 

 

حساسيت حركتي (دهليزي)

كودكاني كه بيش از حد به حركت حساس هستند:

  • به وسيله برخي از انواع حركت ناراحت مي شوند يا از آن اجتناب مي كنند.
  • ممكن است به وسيله يك نوع خاصي از حركت تحريك شوند (مثل بالا و پايين شدن). اما با جلو و عقب شدن مشكلي ندارد.
  • ممكن است ماشين سواري را دوست نداشته باشند يا به راحتي در ماشين دچار بيماري شوند.
  • ممكن است از سواري کردن يا تاب خوردن اجتناب كنند.
  • ممكن است زماني كه حركات زيادي وجود دارد و يا پاهايشان از زمين فاصله دارد، مضطرب شود.
  • ممكن است از آسانسور بترسد.
  • ممكن است ناهماهنگ به نظر برسد.
  • ممكن است با مهارت هايي كه براي تنظيم وقت و انجام دادن درست كارها لازم است، مشكل داشته باشند.
  • ممكن است از ارتفاع بترسد.

شما به این وسيله مي توانيد كمك كنيد:

–        محدود كردن حركت كه باعث آشفتگي مي شود.

–        ياد دادن تدريجي حركات مختلف به كودك به روشي مطمئن

–        آموزش فعاليت هاي خود آرامش بخشی

حساسيت بيش از حد بينايي:

كودكان با حساسيت بينايي زياد:

–        ممكن است به آساني در جاهايي با محرك ديداري زياد دچار نارحتي شوند (مثلاً روشنايي مصنوعي، اجتماعات مدرسه)

–        ممكن است هنگام انجام كارهاي ديداري مثل خواندن به آساني دچار ناراحتي شود.

–        ممكن است به آساني به وسيله تصاوير رنگارنگ و پيچيده دچار نارحتي شوند.

–        ديدن ميز و اتفاق كثيف مي تواند برايشان استرس زا باشد (به علت اختلال بينايي)

–        ممكن است برايشان تماس چشمي مستقيم مشكل باشد.

–        روشنايي كم را ترجيح مي دهند.

–        هنگام انجام كارهاي پيچيده ديداري به آساني تحريك مي شوند.

–        ممكن است در حالي كه مطالعه مي كنند لوچ شوند، چشمهایشان را بمالند يا سردرد شوند. اما به عينك نيازي نداشته باشند.

–        ممكن است با نور مهتابي مشكل داشته باشند.

در مدرسه مي توان كمك كرد، از طریق:

  • كاهش محرك هاي ديداري (براي مثال، دانش آموز نزديك پنجره، در يا عقب كلاس نباشد)
  • بايد يك ميز تميز داشته باشد.
  • تا جايي ممكن است بايد از نور طبيعي استفاده كنند و استفاده از نور مهتابي براي آن ها مشكل است به خصوص اينكه برخي از اين لامپ ها صداي نارحت كننده ای دارند.
  • جايي كه كودك مي نشيند  بايد دور از پنجره باشد چرا كه ممكن است او حتي به نور طبيعي خورشيد حساسيت نشان دهد.
  • سعي كنيد براي دانش آموز يك محيط آرام و كم نور ايجاد كنيد.
  • پيشنهاد مي شود كودك يك نوشتن و خواندن مقدماتي داشته باشد (در حد کتاب هایی كه روي ميز دارد) اين كار شما به كودك اجازه مي دهد كه به جاي اينكه عصباني شود با آرامش بخواند و اين باعث مي شود كه او موقعيت بهتري در كلاس داشته باشد.
  • گاهی براي كودك وقت استراحت در نظر بگيريد.
  • تخته سياهي كه روبروي کودک وجود دارد، تميز باشد.

 

 

 

تهیه کننده

محمدرضابابایی

دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *