تست IVA)Integrated Visual and Auditory) آزمون بررسي يكپارچه عملكرد ديداري شنيداري.
يك آزمون پيوسته ديداري شنيداري 20 دقيقه اي است كه دو عامل اصلي يعني كنترل پاسخ و توجه را مورد ارزيابي قرار مي دهد. 15 دقیقه آزمون صرف قسمت اصلی و 2 دقیقه صرف آشنایی و 2 دقیقه آخر صرف ارزیابی اعتبار آزمون می شود و مرحله آرام سازی است. در مرحله اصلی آزمون 500 محرک دیداری و شنیداری ارایه می شود. فرم بلند و پیشرفته آن شامل 1000 محرک می باشد.
ارایه هر محرک حدودا 1 ثانیه طول میکشد از این رو اجرای آزمون به یک توجه مداوم و ثابت نیاز مند است. این آزمون ضمن بررسی 50 نوع پردازش اطلاعات در مغز به تشخيص و تفكيك انواع پیش فعالی که شامل کمبود توجه، تکانشگر، ترکیبی و نامشخص است می پردازد.
مزایای استفاده از آزمون IVA :
1- در 20 دقیقه به درمانگر کمک می کند تا انواع پیش فعالی را بر اساس DSM تشخیص دهد.
2- به درمانگر در تشخیص دقیق کمک می کند.
3- انواع عدم دقت بینایی و شنوایی و تکانشی بودن را اندازه گیری کند.
4- به والدین و معلمین کمک می کند تا به مشکلات کودک و دانش آموز خود واقف گردند. برای مثال کودک در یادگیری از طریق بینایی مشکل دارد و یا شنوایی.
5- بهترین سبک یادگیری کودک را آشکار می کند.
6-اجرای آن بسیار آسان است و مراجع و درمانگر هیچ مشکلی در اجرای آن ندارد.
7- تفسیر آن آسان است، زیرا بر مبنای بهره هوشی است که میانگین آن 100 و انحراف معیارش 15 است.
8- بدلیل برخورداری از ثبات بالای آزمون-آزمون مجدد به درمانگر کمک می کند تا اثر درمان را بررسی کند.
9- به درمانگر کمک می کند تا از مشکلات انگیزشی و آسیب های عصبی آگاه شود.
10- از نتایج ان می توان برای فعالیت های پژوهشی استفاده کرد.
11- از نوع پیشرفته که برای سن 18 سال به بالا استفاده می شود می توان کنش های اجرایی مغز که در بیمارانی مانند آسیب های مغزی، اختلالات خواب، افسردگي، اضطراب، اختلالات يادگيري، زوال عقل مختل می شود، استفاده کرد.
تست 1VA 4 مقوله اصلی را اندازه گیری می کند:
1 توجه که هوشیاری، کانون توجه و سرعت را در هر کدام از انواع توجه مداوم، انتخابی، تقسیم شده، متمرکز و توجه جابجایی اندازه گیری می کند.
2- کنترل پاسخ که شامل: احتیاط، تحمل، ثبات و تنظیم حرکات ظریف حرکتی است.
3- کیفیت که شامل: سبک یادگیری و آمادگی برای یادگیری است.
4- اعتبار: درک، روانی-حرکتی و مقاومت در برابر خستگی را می سنجد.
به طر کلی این آزمون 50 ویژگی را در دو بعد بینایی و شنوایی اندازه گیری می کند و مشخص می کند مغز فرد در پردازش اطلاعات بینایی و شنوایی و پاسخ حرکتی چگونه عمل می کند.
از مهم ترین 50 ویژگی می توان به عوامل زیر اشاره کرد:
1- احتياط
اين مقياس نشان می دهد که فرد با تفکر و تامل به محرک ها چاسخ می دهد و یا ناگهانی و بدون برنامه -ریزی قبلی. نمره پایین در این مقیاس می تواند نشان دهنده بی دقتی، بی فکری و اقدام بذون فکر فرد باشد.
2- ثبات
گاهی اوقات فرد مجبور است که به یک محرک تکراری برای مدتی طولانی پاسخ بدهد که برای گرفتن پاسخ بهتر نیاز به توانایی حفظ تمرکز دارد. نمره پایین در این مقیاس می تواند نشان دهنده بی دقت و حواسپرتی در هنگام انجام تکالیف تکراری باشد .
3- تحمل
برای موفقیت لازم است فرد نیروی خود را حفظ کند و اين مقياس نشان می دهد که سرعت واکنش فرد در نیمه اول آزمون با نیمه دوم آزمون یکسان است و یا فرد کاری را با انرژی شروع می کند و بعد از مدتی انرژی کاهش و یا از بین می رود. اين مقياس براي شناسايي مشكلات در توجه طولاني مدت مورد استفاده قرار مي گيرد.
4- تنظيم حركات ظريف
موفقیت در هر کاری لازمه اش این است که فرد دستور العمل را رعایت کند و یا نت خارج از دستور نزند. اين مقياس اطلاعاتی را فراهم می کند که فرد بر مبنای دستورالعمل آزمون عمل می کند و یا هر طریق که خودش دوست دارد. گاهی اوقات نیاز است که فرد صبر کند و گاهی سریع پاسخ دهد. اين مقياس، شدت بي قراري و نا آرامي و بی حوصلگی فرد را مورد ارزيابي قرار مي دهد.
5-مقياس توجه
2 نوع توجه در انسان مهم است ديداري و شنيداري، كه در هر كدام سه بعد: تمرکز، سرعت و هوشیاری و یا گوش بزنگی وجود دارد:
1-5 هوشیاری و یا گوش به زنگي
در پاسخ به محرک ها فرد باید گوش به زنگ باشد که چه زمانی به محرک اصلی ( پاسخ درست) پاسخ بدهد و چه زمانی به محرک خطا ( پاسخ نادرست) پاسخ ندهد. خطا زمانی صورت می گیرد که فرد به محرک خطا پاسخ بدهد و به محرک اصلی با بی دقتی پاسخ دهد. نمره پایین می تواند نشان دهنده دادن پاسخ از روی سهل انگاری و بی اعتنایی باشد.
2-5 تمرکز
این عامل بیانگر سرعت عکس العمل در پاسخهاي صحيح است. نمره پایین در این مقیاس می تواند نشان دهنده توجه ضعیف و پاسخ دادن غیر سرسری فرد باشد .
3-5 سرعت
سرعت زمان واكنش به پاسخ هاي صحيح را اندازه گیری کرده و سرعت پردازش مغزي را مورد بررسي قرار مي دهد. نمره پایین نشان دهنده این است که فرد تمایل به وقت تلف کردن دارد و یا دچار کندی روانی-حرکتی است.
6- ادراك
اين مقياس نشان می دهد که فرد به محرک ها از روی درک و فهم جواب می دهد و یا به صورت تصادفی و در واقع پاسخ هاي تصادفي را شناسايي مي كند. اين مقياس به تشخيص پیش فعالی حساس مي باشد.
7-آرامش
دادن پاسخ درست به محرک ها نیازمند آرامش است. این مقیاس میزان بی قراری و نا آرامی فرد را در طول آزمون مورد ارزیابی قرار می دهد.
8- حسي-حركتي
اين مقياس سرعت زمان واكنش به محرك یعنی از زمانی که می شنود و یا می بیند را مورد بررسي قرار مي دهد. برای مثال از زمانی که سوال امتحان را می بیند ویا می شنود تا زمانی که پاسخ می دهد، در بر می گیرد.
9- انواع توجه
از ترکیب مقیاس های مختلف می توان 4 نوع توجه را بررسی کرد:
1-9 توجه متمركز: برای پاسخ صحیح نیاز به تمرکز روی همان موضوع خاص را داریم. این مقیاس توانايي پاسخدهي صحيح به محرك خاص را اندازه می گیرد. برای مثال هنگام درس خواندن فقط روی درس تمرکز می کنیم نه محرک ها و چیزهای دیگر.
2-9- توجه مداوم : این توجه بیانگر توانايي حفظ توجه روی موضوع خاصی است. یعنی بعد از اینکه توجه ایجاد شد آن توجه برای مدتی حفظ شود.
3-9 توجه انتخابي : تواناييِ شناختي، براي پاسخدهي صحيح به موضوع مرتبط با هدف و عدم پاسخ به موضوعی که مرتبط با هدف نیست.
4-9 توجه متناوب : انعطاف پذيريِ شناختي در انتقال توجه از یک محرک به محرکی دیگر برای مثال از ديداري به شنيداري و بر عكس.
5-9 توجه تقسيم شده : توانايي پاسخدهي همزمان به چند موضوع یا چند تكاليف مختلف، توجه تقسیم شده گفته می شود. برای مثال فرد همزمان درس می خواند، تلویزیون تماشا می کند و حرف هم می زند.